Демэкология ж - не синэкология нені зерттейді?

Демэкология ж?не синэкология нені зерттейді? Демэкология -популяциялы? экология. Популяция дегеніміз белгілі ареал б?лігінде ?за? тіршілік етіп, еркін будандаса алатын бір т?р особьтарыны? жиынты?ы.Демэкология популяцияны? ?алыптасу жа?дай?ларын , ??рылымы мен динамикасын зертейді. Ол популяция саныны? ?згеруін, б?л ??былысты? себептерін зерттейді. Синэкология - ?ауымдасты? экологиясы.?ауымдасты?дегеніміз белгілі ареалда мекендейтін , ?рт?рлі т?рлерден ??рал?ан, тірі организмдер жиынты?ы.

Синэкология организмдерді? тіршілік жа?дайларын , ?зара ж?не ?орша?ан ортамен ?зара ?арым-?атынасын зерттейді. Синэкология экож?йелерді? шекараларын салумен айналысады, сонды?тан оны биогеноценологиялы? экология деп те атайды. Биогеоценоз дегеніміз не? Биогеоценоз (био. гео. ж?не гр. koіnos — жалпы) — тіршілік ету жа?дайлары ??сас, белгілі аума?та ?сетін ?зара байланысты т?рлерді? (популяцияларды?) тыныс-тіршілік ортасы. Биогеоценоз терминін 1940 ж. орыс ?алымы В.Н. Сукачев ?сын?ан. ?ылыми ?дебиетте биогеоценозды экологиялы? ж?йе деп те атайды. Дара басты? зат алмасу ж?неэнергия ?абылдау процестері биогеоценоз популяциялары арасында?ы байланыстарды? негізін ??райды. ?оректену ?дісіне ?арай барлы? тірі организмдер автотрофты организмдер ж?не гетеротрофты а?залар болып б?лінеді. [1] Биогеоценозда?ы зат айналымы тіршілікті? пайда болу процесінде ?алыптасып, тірі таби?ат эволюциясыны? дамуы н?тижесінде к?рделене т?седі. Сондай-а?, биогеоценозда зат айналымы болу ?шін экож?йеде анорганикалы? заттардан органикалы? заттар т?зетін ж?не К?н с?улесіні? энергиясын бас?а т?рге ?згертіп, сол органикалы? заттарды пайдаланып, оларды ?айтадан анорганикалы? ?осылыстар?а айналдыратын организмдер болады. Биогеоценозды? негізін продуценттер,консументтер, редуценттер ??райды. Биогеоценозды ж?не онда ?тіп жат?ан процестерді сипаттайтын к?рсеткіштер: · т?рді? алуан т?рлілігі (осы биогеоценозды ??райтын ?сімдіктер мен жануарларды? т?рлеріні? саны); · популяция ты?ызды?ы (бір т?рді? аудан немесе к?лем бірлігіне келетін дара бастар саны); Биогеоценоз 2-ге б?лінеді. 1. Таби?и биогеоценоз (то?ан, орман, т.б.) — таби?и с?рыпталу н?тижесінде ?алыптасатын ?здігінен реттелетін к?рделі де т?ра?ты биологиялы? ж?йе. 2. Жасанды биогеоценоз — т?рлі агрономиялы? ?дістерді ?олдану н?тижесінде алын?ан агроценоздар. Б??ан ?олдан жасалатын шал?ынды?тар, егістіктер мен жайылымдар, ?олдан отыр?ызылатын ормандар жатады. Таби?ат ресурстары. Адамзатты? к?н к?рісі мен тіршілік етуіне ?ажетгі заттар ж?не таби?атта кездесетін жаратылыс д?ниелері — таби?и ресурстар деп аталады. Су, жер, ?сімдік жан-жануар, тау-тас, ?азба-байлы? ж?не ?зге де, тікелей не ?нделген к?йінде т?рмыс?а, ?ндіріске ?ажетті д?ниеліктерді? б?рі де Таби?и ресурстар?а жатады Таби?и ресурстарды пайдалану н?тижесінде, адамзат — азы?-т?лік, киім-кешек т?рмыс кажетін ?теуге керекті заттар, жанар-жа?ар майлар ж?не ?нерк?сіпке ?ажетті шикізаттарды алады. Таби?и ресурстар, оларды? ?олдану саласына ?арай — ендірістік, денсаулы са?тауга ?ажетті, ?ылыми, эстетикалык деп б?лінеді. Таби?и ресурстары сар?ылмайтын ж?не сар?ылатын екіге б?лінеді. Сар?ылмайтын ?орлар адам баласына т?уелсіз болып келеді. Соны? б?рі –су. Жер шарында?ы суды? ?лесі барлы? жерді? 2/3 алып жатыр. Сонды?тан оны? ?оры ?здіксіз айналым?а т?сіп, ?алпына келіп отыр. Ал экож?йелердін таралуы уа?ыт пен ке?істікке ?атысты салыстырмалы т?рдегі айла?аны объектілер. Сар?ылатын ?орлар ?з кезегінде ?алпына келетін ж?не ?алпына келмейтін деп жіктеледі. Мысалы, ?азба байлы?тар, м?най, к?мір ?орлары ?алпына келмейтін байлы? к?зіне жатады. ?алпына келетін ?орлар да адамны? а?ыл-ойына т?уелді болады. Олар – топыра? , ?сімдік пен жануарлар ?лемі. Таби?ат пайдалану ?о?амды? ?ндірісті? ерекше саласы ретінде таби?ат байлы?ын кешенді ?немдеп пайдалану ар?ылы ?о?амны? материалды? ?ажетін ?теуге ж?не таби?и орта?а ?ндірісті? зиянды ?серін болдырмау?а ба?ыттал?ан. ?ндіріске ?атыстырылатын таби?ат байлы?тары: пайдалы ?азба байлы?тар (минералды? шикізат),су,ауа,орман,жер,тек ?ана ?ндіріс шікізаты емес, сонымен ?атар, ?ндіріс ??ралы да болып табылады.?ндірістік ?атынас?а ?осылм?ан таби?ат байлы?ын да ?лтты? байлы? ретінде ?арап, оны? таби?и ?алпыны? са?талуын, сапасыны? т?мендеуін ?амтамасыз ету керек. Таби?ат байлы?ын тиімді пайдалану ?ндірісті? дамуын ?амтамасыз етіп ?ана ?оймай, таби?и ортаны? тазалы?ын, оны? ?алпына келетін ?орын молайту ж?не таби?и ортаны? тепе-те?дігін са?тау болып табылады. Бас?аша айт?анда, таби?и орта мен онда?ы ?ндірісті? даму тепе-те?дігі са?талуы тиіс.Сонды?тан таби?и ортаны, таби?ат байлы?ын ?ор?ау халы?ты? материалды?, рухани, ?леуметтік м??тажын ?здіксіз ?теуге, таби?ат байлы?ын ?алпына келтіруге, молайту?а ба?ытталуы ?ажет. ?арыш ?орларына — к?н сеулесіні? радиациясы, те?ізді? тартылуы мен тасуы жатады. Климатты? ?ор?а — атмосферада?ы ауа, жел энергиясы, жауын-шашын жатады.